Đền Chúa Thác Bờ ở Hòa Bình là địa điểm tâm linh vô cùng nổi tiếng tại khu vực tây bắc chỉ cách tp Hà Nội tầm 80km. Địa điểm là nơi thờ cúng linh thiêng của người Hòa Bình cũng như người dân cả nước. Hãy cùng Congvientamlinh.com tìm hiểu về Đền Chúa Thác Bờ nhé !.
Nội dung bài viết:
- 1 Sự tích về Chúa Thác Bờ ở Hòa Bình
- 2.Bài thơ vua Lê Lợi tại Thác Bờ
- 3.Đền Chúa Thác Bờ ở đâu tại Hòa Bình
- 4.Đi đến Đền Chúa Thác Bờ bằng cách nào
- 5. Văn Khấn Đền Chúa Thác Bờ hay nhất
1.Sự tích về Chúa Thác Bờ ở Hòa Bình
Chúa Thác Bờ là nhân vật lịch sử có thật, bà tên thật là Đinh Thị Vân là người con gái của tù trưởng Người Mường. Chúa Thác Bờ dung mạo xinh tươi, da trắng như bạch ngọc, môi đỏ như son tô, giọng trong thánh thót như chim, trong như suối rừng, tính tình cương nghị, chính trực, và hay yêu thương giúp sức mọi người.
Tìm hiểu bài viết: Giới thiệu về công viên tâm linh Lạc Hồng Viên Hòa Bình
Vào năm 1432, sau khi vua Lê Lợi đánh đuổi giặc Minh xong, để ổn định dân chúng, quy phục các tù trưởng vùng rừng núi. Vào mùa xuân, tháng giêng năm này, Vua Lê sai thân vương Tư Tề đem quân đi dẹp loạn Đèo Cát Hãn và con là Đèo Mạnh Vượng, Thổ tù châu Mường Lễ (Lai Châu).
Đến tháng 10 năm 1432, đích thân Vua Lê Lợi đi đánh châu Mường Lễ ( sau đổi thành Phục Lễ), rồi đánh thẳng lên Ai Lao ( nước Lào ngày nay). Khi Vua kéo quân theo đường thủy, bộ, qua hai sông Thao, Đà, đến Thác Bờ thì thấy giữa dòng nước xoáy chảy xiết, phía trước thác ghềnh hiểm trở, nước xô bọt trắng bờ, với muôn vàn mỏn đá lởm chởm nên không thể tiến quân lên.
Khi ấy, có người con gái dân tộc Mường là Đinh Thị Vân xã Hào Tráng – Đà Bắc và cô gái người Dao, xóm Mó Nẻ, Vầy Nưa – Đà Bắc; đã đứng lên vận động dân bản đóng góp lương thảo giúp Nhà Vua nuôi quân, lên rừng chặt tre nứa kết thành bè mảng, xẻ ván đóng thuyền chở giúp quân sĩ vượt qua Thác Bờ đi đánh giặc.
Bà Đinh Thị Vân và cô gái người Dao lại vận động dân bản góp cơm lam, thịt muối, rượu cần, mừng vui múa hát điệu thường rang, bọ mẹng, ném còn, múa xòa để liên hoàn mừng đoàn quân chiến thắng.
Sau này hai bà mất, thường hiển linh phù trợ giúp đỡ mọi người vượt qua Thác Bờ được an toàn. Nhà Vua Lê ban chiếu chỉ cho dân trong vùng lập đền thờ hai bà. Nhân dân tôn thờ hai bà là Chúa Thác Bờ, phù hộ độ trì cho dân bản, cho thuyền bè qua lại thác ghềnh trên sông Đà được bình an vô sự.
Vậy địa điểm đền Chúa Thác Bờ là nơi thờ 2 người phụ nữ giúp sức cho vua Lê Lợi khi đi dẹp loạn ở khu vực Tây Bắc của nước ta xưa. Thiết nghĩ địa điểm thờ cũng chia ra 2 nơi cũng ứng với 2 bà quả thật là điểm huyền vi.
2. Bài Thơ của Vua Lê Lợi tại Thác Bờ
Sau chiến thắng trở về, vào tháng 3 năm Nhâm Tý (1432), Vua Lê Lợi dừng chân nghỉ tại Thác Bờ, đề thơ khắc bia kỷ niệm Bài thơ tựa nói: “Ta đi đánh Đèo Cát Hãn về qua đây, làm một bài thơ, nói về đường lối phong nhung địch cho đời sau biết”.
Bia cổ Thơ của Vua Lê Lợi được khắc trên một mỏm đá vôi lớn ở sườn núi Thác Bờ, thuộc xã Hào Tráng, Đà Bắc, Hòa Bình. Mỏm đá nhô cao hơn 5 m, được mài nhẵn ở lưng chừng, tạo thành một mặt phẳng, bề dài gần 1,5 m, cao gần 1 m, bia khắc trên mặt phẳng này. Nội dung bia khắc Bài tiểu dẫn và Bài thơ của Vua Lê Lợi. Lạc khoản đề rằng:
“Năm Nhâm Tý, Thuận Thiên thứ 5 (1432) tháng 3, ngày tốt. Ta đi đánh Đèo Cát Hãn qua đây, làm một bài thơ, nói về đường lối phòng Nhung Địch cho đời sau biết: Man Mường Lễ mặt người dạ thú, ngạch trở giáo hóa, phải tiêu diệt ngay. Nên nghĩ sinh dân thiên hạ, chẳng ngại lam chướng, mà phương lược xuất chinh tiến quân bằng đường thủy hai sông Thao, Đà là hơn cả”.
Thơ rằng (phiên âm):
“Kỳ khu hiểm lộ bất từ nan,
Lão ngã do tồn thiết thạch can,
Hào khí tảo thanh thiên chướng vụ,
Tráng tâm di tận vạn trùng san.
Biên phòng hảo vị trù phương lược,
Xã tắc ưng tu kế cửu an.
Hư đạo nguy than tam bách khúc,
Như kim chỉ tác thuận lưu khan”.
Dịch thơ:
“Gập ghềnh hiểm hóc chẳng từ nan,
Già vẫn nguyên còn sắt đá gan.
Hào khí nghìn mù đều sạch quét,
Tráng tâm muôn núi cũng bằng san.
Biên phòng tất khéo mưu phòng lược,
Xã tắc nên trù kế cửu an.
Ghềnh thác ba trăm năm lời cổ ngữ,
Như nay dòng thuận chỉ xuôi nhàn”.
Để xây dựng đập thủy điện Hòa Bình, năm 1982, Bia cổ Hào Tráng cao 5 m, nặng trên 20 tấn, được di chuyển về Nhà Văn hóa tỉnh Hòa Bình, sau chuyển về Bảo tàng tỉnh, nay được chuyển về khuôn viên đền thờ Vua Lê Lợi ở đồi Hang Thần, trong quần thể di tích đền Thác Bờ Vầy Nưa, xã Hào Tráng, Đà Bắc.
3.Đền Chúa Thác Bờ ở đâu tại Hòa Bình
Đền Chúa Thác Bờ ở đâu ? Thực tế thì trước năm 1979 tại xã Hào Tráng, huyện Đà Bắc khu quần thể đền thời Chúa Thác Bờ gồm có một ngôi Đền và một ngôi Miếu đều thờ Chúa Thác Bờ.
Năm 1979, Nhà nước xây dựng đập thủy điện Hòa Bình, giải phóng lòng hồ, Thủ nhang ngôi Đền di chuyển lên xây dựng trên đất Vầy Nưa, huyện Đà Bắc, nay là đền Chúa Thác Bờ Vầy Nưa;
Còn người trông ngôi Miếu di chuyển lên xây dựng trên đất Thung Nai, huyện Cao Phong và trở thành đền Chúa Thác Bờ Thung Nai. Hai ngôi đền chỉ cách nhau khoảng 20 phút đi thuyền trên hồ thủy điện Hòa Bình.
Quần thể di tích Bia Lê Lợi – đền Chúa Thác Bờ tọa lạc trên vùng non nước hữu tình, cảnh quan thơ mộng, được xây dựng quy mô, diện tích khoảng 5.000 m2, trên đỉnh đồi Hang Thần, xóm Phố Bờ, xã Vầy Nưa (Đà Bắc). Đền được xây dựng trên cơ sở những truyền thuyết, tài liệu để lại.
Thác Bờ xưa còn gọi là thác Vạn Bờ được tạo bởi hàng trăm mỏm đá lớn, nhỏ nhấp nhô như đàn voi khổng lồ giữa dòng sông Đà gầm thét ồn ào, cảnh quan kỳ vĩ, được coi là thác nguy hiểm nhất trên sông Đà xưa. Ngày nay, hai địa điểm trên vẫn được nhiều du khách thập phương đến dâng lễ 2 Chúa Thác Bờ đầu năm và lễ tạ cuối năm.
Ngoài 2 địa điểm Đền Chúa Thác Bờ, gần đó có Động Thác Bờ vô cùng lung linh huyền ảo, đã được nhà nước xếp hạng khu di tích.
4. Hướng Dẫn Đường Đi Đền Chúa Thác Bờ ở Hòa Bình
Vị Trí Đền Chúa Thác Bờ ở Hòa Bình
– Theo hướng đi về thành phố Hòa Bình, địa điểm bên tả ngạn ( bên tay trái) là quần thể di tích Bia Lê Lợi – Đền Chúa Thác Bờ thuộc địa điểm đồi Hang Thần xóm Phố Bờ, xã Vầy Nưa. Đền Chúa Thác Bờ cách di tích Bia Lê Lợi tầm 200m đi bộ.
– Cũng theo hướng trên, địa điểm bên hữu ngạn sông Đà ( bên tay phải) là quần thể di tích Đền Thác Bờ và Động Thác Bờ tại Thung Nai, Hòa Bình.
Đi đến Đền Chúa Thác Bờ bằng cách nào ?
Các điểm du lịch Đền Chúa Thác Bờ đều nằm trong lòng hồ Thủy Điện Hòa Bình, do đó ngoài phương tiện đi đường bộ, quý khách phải đi đường thủy để đến nơi thăm quan, dâng lễ.
Xuất phát từ tp Hà Nội bằng đường bộ với các phương tiện xe máy hoặc ô tô đến một trong các địa điểm sau:
- Cảng tàu thuộc xã Thái Thịnh, thành phố Hòa Bình.
- Cảng du lịch Thung Nai, xã Thung Nai, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình
- Bến thuyền xã Bình Thanh
Từ các địa điểm cảng thuyền này, quý khách đi tàu, thuyền, ca nô ra đến các điểm lễ Đền Chúa Thác Bờ như trên.
5. Văn Khấn Đền Chúa Thác Bờ hay dùng
Bài hát văn khấn đền chúa Thác Bờ,hay dùng thông dụng nhất khi đi lễ đền Chúa Thác Bờ ở Hòa Bình
Vầng nhật nguyệt đêm ngày soi tỏ
Cảnh Thác Bờ rực rỡ càn khôn
Lô xô đá mọc đầu nguồn
Khen ai khéo tạc thác luồng chơi vơi
Cảnh Thác Bờ là nơi thánh tích
Lập đền thờ thanh lịch xiết bao
Sông Đà nước chảy rì rào
Sau đền đá mọc thấp cao mấy tầng
Cảnh thanh tân thiều quang soi tỏ
Chúa Thác Bờ tiên nữ giáng sinh
Họ Mường áo trắng đai xanh
Lưng đeo xà tích bên mình dao quai
Đôi mắt phượng hoa cài trâm giắt
Vầng trán xinh vẻ mặt càng tươi
Môi son nở đoá hoa cười
Thanh tân lịch sự nét ngời thu ba
Tóc rườm rà rẽ đôi cánh phượng
Nét cong cong uốn lượn đường tơ
Xinh xinh để liễu thẫn thờ
Người xinh thời cảnh Thác Bờ thêm tươi
Thú hữu tình rong chơi các ngả
Bước ngao du khắp cả non cao
Mường Bi,Mường Nậm,phố Sào Chồng Mâm,
Yên Lịch lại vào Kim Bôi
Chiếc thuyền rồng chèo chơi bến ngọc
Dọc sông Đà dạo khắp suối khe
Hang Miếng,Suối Rút chèo về
Ngược xuôi xuôi ngược thuyền về động tiên
Khắp mọi miền kêu cầu vọng bái
Ai lỗi lầm chúa đoái lòng thương
Dù ai căn số dở dương
Lòng thành thắp một tuần hương kêu cầu
Đã nhất tâm tất cầu kêu ứng
Độ cho người phúc đẳng hà sa
Ai mà vận hạn khó qua
Đến kêu Chúa Thác chúa bà cứu cho
Chúa cứu cho người tai qua nạn khỏi
Chúa cứu người khỏi cõi trầm luân
Nước tiên tẩy sạch bụi trần
Thanh tao rồi lại mười phần thanh cao
Chữ cương thường treo cao trên giá ngọc
Chứ tam tòng tứ đức khuyên ghi
Đệ tử khấn vái tâu quỳ
Thác Bờ công chúa độ trì chứng minh
( Congvientamlinh.com tổng hợp).
Liên hệ tìm hiểu nghĩa trang Lạc Hồng Viên chỉ cách trung tâm thành phố Hà Nội 50km.
Hotline tư vấn: 093.160.1800
Website: Congvientamlinh.com
Fanpage nghĩa trang Lạc Hồng Viên: https://www.facebook.com/tongdainghiatrang
Các bài viết hay về Nghĩa trang Lạc Hồng Viên: