Quẻ Càn Vi Thiên là quẻ đầu tiền trong 64 quẻ Kinh Dịch. Tên gọi khác là Thuần Kiền hay bát thuần Kiền, Kiền Vi Thiên. Trong bài viết này Công viên Tâm Linh giới thiệu nội dung giải nghĩa quẻ Càn Vi Thiên có 4 phần:
Phần 1 gồm:
- Tìm hiểu quẻ Càn Vi Thiên
- Thoán từ quẻ Càn Vi Thiên.
- Đại tượng truyện
Phần 2: Hào từ của quẻ, tiểu tượng truyện và văn ngôn giải nghĩa
Phần 3: Bình giải quẻ Càn Vi Thiên và áp dụng vào cuộc sống hiện đại.
Phần 4: Dự đoán quẻ Càn Vi Thiên trong 64 quẻ Kinh Dịch
Tìm hiểu quẻ Càn Vi Thiên
Quẻ Càn Vi Thiên là quẻ thứ nhất trong 64 quẻ Kinh Dịch. Quẻ được cấu trúc bởi 6 vạch liền hay về bản chất là 2 quẻ đơn Càn xếp lên nhau. Nội quẻ ( 3 vạch ở dưới) là quẻ Càn. Ngoại quẻ ( 3 vạch ở trên) là quẻ Càn. Tên gọi khác là Thuần Kiền hay bát thuần Kiền, Kiền Vi Thiên.
Quẻ Càn Vi Thiên xét theo phương vị thuộc cung Càn. Vì Càn thuộc kim nên quẻ này là có tính ngũ hành thuộc kim. Quẻ Thuần Càn này là quẻ gốc của, vì sự biến dịch mà sinh ra các quẻ sau:
- Quẻ Càn Vi Thiên
- Quẻ Thiên Phong Cấu
- Quẻ Thiên Sơn Độn
- Quẻ Thiên Địa Phủ
- Quẻ Phong Địa Quan
- Quẻ Sơn Địa Bốc
- Quẻ Hoả Địa Tấn
- Quẻ Hoả Thiên Đại Hữu
(quý vị click vào các quẻ để tìm hiểu lời giải đoán ý nghĩa 64 quẻ Kinh Dịch).
Cấu trúc quẻ Thuần Càn này gồm 6 vạch dương hoặc 6 hào dương, thứ tự đọc từ trên xuống dưới là:
_: Hào dụng cửu
_: Hào thượng cửu
_ : Hào cửu ngũ
_: Hào cửa tứ
_: Hào cửu tam
_: Hào cửu nhị
_: Hào sơ cửu.
Bài viết tham khảo:
Tìm hiểu 64 quẻ Kinh Dịch
Thoán từ quẻ Càn Vi Thiên
Kiền. Nguyên hanh lợi trinh.
Dịch:
Kiền là cội gốc muôn loài.
Làm cho vạn vật tốt tươi mọi đường.
Làm cho lợi ích hanh xương.
Lại cho thành tựu vô cương mới là.
Văn ngôn bình giải thoán từ quẻ Càn Vi Thiên
Văn Ngôn bình giải quẻ Càn Vi Thiên viết:
Nguyên giả. Thiện chi trưởng dã. Hanh giả. Gia chi mỹ dã. Lợi giả. Nghĩa chi hòa dã. Trinh giả. Sự chi cán dã.
Quân tử thể nhân túc dĩ trưởng nhân. Gia hội túc dĩ hợp lễ. Lợi vật túc dĩ hòa nghĩa. Trinh cố túc dĩ cán sự. Quân tử hành thử tứ đức giả. Cố viết. Kiền. Nguyên. Hanh. Lợi. Trinh.
Dịch:
1. Nguyên là tốt nhất trần ai.
Hanh là muôn vẻ đẹp tươi hội về
Lợi là nghĩa lý đề huề
Trinh là gốc gác mọi bề ở ăn.
2. Mới hay quân tử thể nhân,
Tinh tuyền đức hạnh, xa gần phục theo.
Hành vi đẹp đẽ mọi chiều,
Hợp theo nghi lễ, chẳng điều sai ngoa,
Làm cho lợi ích gần xa,
Theo đường nghĩa lý, hợp hòa dưới trên.
Một lòng cương quyết vững bền.
Việc gì cũng sẽ chu tuyền công lao.
3. Giữ tròn tứ đức trước sau,
Đã là quân tử gót đầu chẳng quên.
Thế là đức hạnh tinh tuyền.
Càn, Nguyên, Hanh, Lợi, Trinh đem thực hành.
Thoán truyện quẻ Kiền Vi Thiên
Thoán viết về quẻ : Đại tai Kiền nguyên. Vạn vật tư thủy. Nãi thống Thiên. Vân hành vũ thí. Phẩm vật lưu hình. Đại minh chung thủy. Lục vị thời thành. Thời thừa Lục long dĩ ngự thiên. Kiền Đạo biến hóa. Các chính tính mệnh. Bảo hợp Thái hoà. Nãi lợi trinh. Thủ xuất thứ vật. Vạn quốc hàm ninh.
Thoán viết (dịch):
Lớn thay là cái gốc trời!
Làm cho vạn vật, vạn loài sinh sôi
Kiền nguyên tóm hết Đạo Trời.
Tóm thâu Thiên Đạo, khúc nhôi sinh thành.
Rồi ra vũ thí, vân hành,
Làm cho vạn vật hình thành đòi nơi.
Thánh Nhân thấu suốt đầu đuôi.
Biết sáu giai đoạn cơ trời biến thiên.
Thế là cưỡi sáu rồng thiêng,
Vượt muôn biến hóa, băng miền trời mây.
Cơ Trời biến hóa vần xoay,
Làm cho vạn vật thêm hay, thêm tình.
Kiện toàn tính mệnh của mình,
Giữ gìn toàn vẹn tính lành Trời cho.
Thế là lợi ích không bờ.
Thế là vĩnh cửu, thế là lợi trinh.
Thánh nhân vượt trổi chúng sinh.
Làm cho muôn nước an bình khắp nơi.
Văn ngôn bình giải Thoán truyện quẻ Kiền Vi Thiên
Kiền nguyên giả. Thủy nhi hanh giả dã. Lợi trinh giả. Tính tình dã. Kiền thủy năng dĩ mỹ lợi thiên hạ. Bất ngôn sở lợi. Đại hỹ tai. Đại tai kiền hồ. Cương kiện trung chính. Thuần túy tinh dã. Lục Hào phát huy. Bàng thông tình dã. Thời thừa Lục long dĩ ngự thiên dã. Vân hành vũ thí. Thiên hạ bình dã.
Dịch:
1. Càn là cội rễ mối manh,
Đã sinh rồi lại tác thành quần sinh.
Làm cho vạn vật xương vinh,
Làm cho vạn vật tính tình thoả thuê.
Được hay, được lợi mọi bề,
Lại cho Trường Cửu, chẳng hề đơn sai.
Sinh rồi cho đẹp, cho lời.
Làm lời thiên hạ, không nhời khoe khoang.
Thật là cao đại muôn vàn.
2. Đạo trời trọng đại xiết bao!
Cương cường, trung chính, bề nào cũng hay
Tinh toàn, hoàn thiện xưa nay,
Tinh hoa thuần túy, ai tầy ai đương.
3. Sáu Hào lần lượt hiển dương.
Nào tình, nào ý, tận tường vân vi.
4. Tùy thời biến ảo, suy di.
Sáu rồng lần cưỡi đi về trời mây.
Mưa rơi, thôi lại mây bay,
Làm cho vạn vật, đó đây thái bình.
Đại tượng truyện quẻ Càn Vi Thiên
Đại tượng truyện về quẻ Càn Vi Thiên viết: Thiên hành kiện. Quân tử dĩ tự cường bất tức.
Tượng tức là tượng trương hoặc ý nói rằng:
Trời cao mạnh mẽ xoay vần.
Nên người quân tử quyết tâm tự cường.
Không hề ngưng nghỉ triển dương . . .
Quý độc giả đọc bản nguyên gốc nguồn từ trang: Nhantu.net
